Artan maliyetlerle beraber üretimin azaldığı Van’da, otlu peynir fiyatları olumsuz etkileniyor. Peynirciler, üretimin artması için tarım ve hayvancılığın yeniden teşvik edilmesi gerektiğini belirtti.
İlkbaharın gelmesiyle birlikte taze olarak üretilen Van Otlu Peyniri, tezgâhlardaki yerini almaya başladı. Taze peynirin kilogram fiyatının 200 TL’ye dayanmasının ise üretimin azalmasından kaynaklandığı vurgulandı.
Son yıllarda artan maliyetlerle beraber otlu peynirin de fiyatı yükseldi. İç göçle beraber köylerde peynir üretimi yapanların sayısı da azaldı. Van’ın çevre köylerinden kent merkezine taşınan üreticilerin sayısı arttıkça, otlu peynirin üretimi azalıyor.
Van ve bölge illerde yüksek kesimlerde yetişen çeşitli otlar kullanılarak yapılan otlu peynir, artan fiyatına rağmen talep görmeye devam ediyor.
Çoğunluğu kırsal kesimlerde elde edilen ve yöre halkının önemli geçim kaynaklarından olan otlu peynir, Tarihi Peynirciler Çarşısı’nda 150 ile 200 TL’den satışa sunuluyor.
“Hayvancılığın azalması sektörü olumsuz etkiliyor”
Bölgede hayvancılığın azalmasıyla birlikte süt ve süt ürünlerinde fiyatların arttığına dikkat çeken peynirciler çarşısı esnafı Kenan Yağız, “Hayvancılığın azalması ister istemez sektörümüzü olumsuz etkiliyor. Eskiye nazaran kıyasladığımıza göre hayvancılığın bitme noktasında olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü köyde yaşayan vatandaşlarımız genelde zahmetli iş olduğunu, karşılayamadıklarını, zarar ettiklerini ifade ederek hayvanlarını elden çıkarmaya çalışıyorlar. Zaten biz üretici bir halk değiliz tamamıyla tüketici olduğumuzda, fiyatlar da artıyor. Bu da piyasaları olumsuz etkiliyor. Devletin destek vermesi lazım. Tabi destek verirken de çok yoğun bir şekilde takip edilmesi gerekir. Köylü vatandaşlarımıza hibe olarak veya destek amaçlı olarak verildikten sonra sırt dönülmemesi lazım. Böylece fiyatlar da düşer, peynir üretimi yükselir, hayvancılık sektörü canlanır. İnsanlar bundan daha çok faydalanır. İşsizlik de var. Hayvan sahipleri çoban bulmakta zorluk çekiyor. Bunların hepsi birbirine zincir halkaları gibi bağlantılı olduğu için öyle olursa herkes mutlu olur.” ifadelerini kullandı.
“Fiyatlar yüksek ama vatandaş vazgeçmiyor”
Sofraların vazgeçilmezi olan otlu peynirin yüksek fiyatına rağmen talep görmeye devam ettiğini söyleyen Yağız, “Van Otlu Peyniri, sofraların vazgeçilmezizdir. Doğu bölgesinin geçim kaynağı olan otlu peynir sofralarda yerini almazsa olmaz. Sezonumuz açıldı, koyun peynirinin kilogram fiyatı 200 TL, inek sütünden yapılan peynirin fiyatı da 150 TL olarak satışa başladı. Eski yani küp peyniri dediğimiz toprağa gömülmüş peynirin fiyatı da 320 lira. Fiyat olarak yüksek ama vazgeçilmez olduğu için ister istemez alınıyor. Havaların tam ısınmasıyla birlikte yoğunluğumuz daha da artacaktır.” şeklinde konuştu.
Van’ın en meşhur yemeklerinden olan ‘Keledoş’un yapımında kullanılan yabani otların da çarşıda satıldığını ifade eden Mehmet Nar, “Taze inek peyniri 150 lira, toprak altı peynirimiz var kilosu 280-300 lira arasında değişiyor. İnek tereyağı 200 lira, koyun tereyağı 300 lira. Çökelekten yapılmış kurut var. Van’ın yöresel yemeği keledoş yemeğinde kullanılan kurutun kilosu 180, otun kilosu ise 600 lira. Ve kahvaltıların vazgeçilmezi kavut dediğimiz kızartılmış buğdayın kilosu da 50 liradır.” diye belirtti.
