9 Mayıs Dünya Çölyak Farkındalık Günü münasebetiyle konuşan Mardin Artuklu Üniversitesi Öğretim Üyesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dr. Özhan Orhan, çölyakın genetik geçişli bir hastalık olduğunu ve bu hastalığa yakalananların glutensiz beslenmesi gerektiğine dikkat çekti.
Çölyak hastalığı (Gluten Enteropatisi), bağırsaklardaki sindirimi sağlayan villus (tüysü oluşumlar) denilen yapıların bozulmasına sebep olan ve dolayısıyla da yiyeceklerdeki besinin emilmesini engelleyen ve ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir alerjik sindirim sistemi hastalığıdır.
Mardin Artuklu Üniversitesi Öğretim Üyesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dr. Özhan Orhan, Mardin’de bin 500 çölyaklının olduğunu aktararak, çölyaklıların ömür boyu glutensiz beslenmesi gerektiğini vurguladı.
“Türkiye’de 154 bin çölyak hastamız var”
Dr. Özhan Orhan
Çölyak hastalığının tanımını yapan Dr. Orhan, “Çölyak hastalığı, gluten enteropatisi denilen ince bağırsaklarda emilim bozukluğu ile giden gluten alerjisidir. Ülkemizde yüzde 1 ile bin 3 arasında görülmektedir. 2022 verilerine göre Türkiye’de 154 bin çölyak hastamız var. Bu sayı Mardin bölgesinde 1500’e yakın. Bu sadece tanı alan hastalar olup genetik geçişli bir hastalıktır. Tanı almayan yüz binlerce hasta da mevcuttur.” şeklinde ifade etti.
Çölyak hastalığının belirtileri hakkında bilgi veren Orhan, “Çölyak hastalığı öncelikle belirti vermeyebilir, yıllarca seyredebilir. Hafif belirtiler veya tipik belirtiler denilen şişkinlik, karın ağrısı, çocuklarda ishal, büyüme geriliği, boy uzamasında gecikme gibi semptomlar verebilir. Bunlar da gördüğümüz zaman uyanık olup hızlıca tetkik edilmeli bu hastalık, gözden kaçmamalı. Çünkü bu hastalık yıllarca doktorlara gider gelir ve geç tanı alır hastalar. Öncelikle bu hastalıktan şüphelenilmeli ve hızlıca tetkik edilmelidir. Tetkiklerden sonra eğer uygun görülen, değerleri yüksek gelen hastalara da asıl tanımız olan ince bağırsak biyopsisi planlanır.” ifadelerini aktardı.
“Fark edilmeyen hastalıklarda ince kalınbağırsak kanserlerine neden olabilir”
Çölyak hastalığının asıl tedavisinin diyet olduğunu ifade eden Orhan, “Çölyak hastalığının ana tedavisi diyettir. Buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi tahılları, gluten içeren besinleri beslenmeden çıkardığımız zaman ciddi anlamda gerileme olur. Bu minvalde de hastalıkta iyileşme olur. Bunlardan uzak durmak, sıkı diyet bu hastalığın ana tedavisidir. Fark edilmeyen hastalıklarda, diyetine uymayan hastalıklarda, uzun süreli de büyüme gelişme geriliği, boy kısalığı, anemi hastalığı ve en korktuğumuz lenfoma ve ince kalınbağırsak kanserlerine neden olabilir. O yüzden dikkatli olmak gerekir.” şeklinde kaydetti.
